Herstel van gevoel in de gereconstrueerde borst

Borstreconstructie met gevoel
Het laten amputeren van een borst is voor vrouwen vaak een ingrijpende ervaring. ‘Voor het oog’ kunnen tegenwoordig heel mooie resultaten worden behaald met borstreconstructies. Alleen het gevoel in de borst ontbreekt bij de traditionele ingreep en dat is voor veel vrouwen een extra verlies. Artsen van het Maastricht UMC+ hebben een manier ontwikkeld waarmee er wél gevoel behouden blijft in de nieuwe borst. Dat lijkt een grote impact te hebben op de kwaliteit van leven. De artsen willen de techniek graag verder verbeteren en wetenschappelijk aantonen wat het positieve effect precies betekent.

Borstreconstructie bij kanker en genetische aanleg
Wereldwijd was borstkanker in 2018 de meest voorkomende vorm van kanker onder vrouwen. Gelukkig overleven steeds meer patiënten de ziekte. Daarnaast is er een groeiende groep jonge vrouwen die, net als actrice Angelina Jolie, hun borsten uit voorzorg laten verwijderen. Bij hen is vastgesteld dat ze een gen hebben geërfd dat de kans op borstkanker in de toekomst flink vergroot. Beide groepen vrouwen kiezen na de operatie vaak voor een borstreconstructie. De traditionele operatie maakt het alleen niet mogelijk om ook iets te voelen in de nieuwe borst. Dat is voor veel mensen een extra verlies.

De techniek die veel kan betekenen voor vrouwen
Wat het gevoel in de borst betekent, verschilt van vrouw tot vrouw. Veel vrouwen voelen zich overvallen door het verlies van het gevoel, ze worden onzeker of verliezen zelfs het vertrouwen in hun lichaam. Dat heeft een negatieve impact op hun kwaliteit van leven. Een team artsen en verpleegkundigen van het Maastricht UMC+ ontwikkelde een manier om gevoel in de borst te behouden. Tijdens de amputatie wordt een zenuw in de borst gespaard. Deze wordt vervolgens aangesloten op een gevoelszenuw in het nieuwe borstweefsel, afkomstig van de buik van de patiënt zelf.

Onderzoek moet de resultaten bevestigen
De techniek wordt sinds een paar jaar toegepast in Maastricht en de eerste resultaten zijn veelbelovend. Vrouwen met een zenuwaansluiting lijken meer gevoel in hun borst te hebben dan vrouwen zonder. Het lijkt ook dat zij hun kwaliteit van leven hoger beoordelen. Maar voordat je dat een feit kunt noemen, moet het wetenschappelijk bewezen worden. Daarom is er een grootschalige studie opgestart. Daarnaast werkt het team aan de verdere verbetering van de ingreep.

Vrouwen die hechten aan het gevoel in hun borst, verdienen het best mogelijke resultaat. Help jij het mogelijk maken? Steun het Kankeronderzoekfonds Limburg.

 

Team Maastricht UMC+ behaalt met microchirurgie opmerkelijke resultaten 

 

Stefania Tuinder en de kunst van borstreconstructie

Tekst: Ludo Diels
Fotografie: Richard Stark

 

Na een korte vurige tango in een vlammend rode jurk levert Stefania Tuinder samen met oncologisch chirurg Esther Heuts een indrukwekkende TED Talk in Maastricht. Op You Tube is het terug te zien. Met dat beeld nog helder voor ogen ontmoeten wij plastisch chirurg Stefania Tuinder in haar werkkamer in Maastricht UMC+ voor een optimistisch stemmend gesprek over borstreconstructies met eigen weefsel. Een flamboyante persoonlijkheid en een gedreven professional, zo blijkt. Ze beschouwt haar werk als een kunstvorm, als een soort dans met haar team als partner. Mensen gelukkig maken is het doel. ,,Vrouwen na een borstreconstructie het gevoel aan hun borst terug te kunnen geven voelt voor ons als een grote voldoening.”

 

Tango
Stefania Tuinder (44) oogt ook in haar witte doktersjas als een sympathieke persoonlijkheid. Een vrouw die zich zichtbaar op haar gemak voelt. ,,Maastricht UMC+ geniet al jaren internationaal een goede reputatie op gebied van de microchirurgie. In 2004 ben ik vanuit Italië, waar ik ben geboren en getogen, naar Maastricht gekomen om één jaar te studeren. Uiteindelijk ben ik er gepromoveerd en gebleven. Nooit één dag spijt van gehad. Ook van deze mooie stad niet, waar ik graag woon.”

 

Contacten
,,Ons team is in die vijftien jaar waarin ik er werk in positieve zin ontploft. Dit alles onder de bezielde leiding van René van Hulst. We bestaan uit tien chirurgen met staf en hebben een regionale functie waarbij we ook patiënten uit Heerlen, Sittard-Geleen, Roermond en Venlo behandelen. Het Maastricht UMC+ prikkelt me omdat hier veel samenkomt dat me boeit: het opleiden van studenten, onderzoek en patiëntenzorg. De sfeer en collegialiteit is goed.”

 

Alarmerende cijfers
Opgeleid is ze in haar geboorteland Italië als arts. Gaandeweg heeft ze zich gespecialiseerd in de plastische chirurgie met de aandachtsgebieden: borstreconstructie, hoofdhals reconstructie en facialis reconstructie (bij aangezichtsverlamming). Ook doet ze wetenschappelijk onderzoek, begeleidt studenten en bezoekt congressen om kennis uit te wisselen en het netwerk te onderhouden. Met name de ontwikkelingen op het gebied van borstreconstructies met eigen weefsel hebben in positieve zin veel stof doen opwaaien. Zeker voor wie de alarmerende cijfers tot zich neemt -één op de zeven vrouwen krijgt te maken met borstkanker- zal beamen hoe maatschappelijk relevant onderzoek naar deze ziekte is. ,,We zijn blij dat met name Health Foundation Limburg ons via het Kankeronderzoekfonds Limburg steunt zodat we studenten kunnen opleiden die doorgaan op de ingeslagen weg. Dit werk is belangrijk en moet doorgaan.”

Speciale technologie
Stefania Tuinder is gedreven. ,,Mijn Italiaanse bloed zorgt  ervoor dat ik de pas er graag goed inhoud”, zegt ze lachend. ,,We helpen elk jaar zo’n tweehonderd patiënten met een borstreconstructie met eigen weefsel. Het voelt goed om mensen hun gevoel terug te geven dat ze iets wezenlijks van hun lichaam kwijt zijn. We hebben voor deze operaties technologie ontwikkeld om weefsel op de juiste plek weg te kunnen nemen en het te herplaatsen. Door de bloedvaten en zenuwen van het weggenomen weefsel te laten aansluiten op de bloedvaten op de nieuwe plek komt het gevoel in de borst terug. Dit is microscopisch klein werk.”

De afwezige borst
Je kunt het niet hebben van gevoel in de borst volgens Stefania Tuinder enigszins vergelijken met een verdoving bij de tandarts waardoor je lippen gevoelloos zijn. Dat voelt heel vreemd. ,,Zo voelt een afgezette borst ook. Sommige vrouwen hebben last van de zogenaamde fantoompijn, ze voelen pijn aan de borst die er niet meer is. Dat heeft te maken met hersenfuncties die betrokken zijn bij het aanraken van een lichaamsdeel waaronder de borsten. Het terugbrengen van gevoel in de borst(en) betekent ook dat het gevoel van verlies wordt opgelost. De psychische kant van dit fenomeen kunnen we niet onderschatten. De ideale situatie is de ‘afwezige borst’. Daarmee bedoel ik dat je na de reconstructie niet meer denkt aan de kanker omdat alles voelt zoals het altijd voelde. Het draait om levenskwaliteit.”

 

Julie
Dat de werkwijze en de resultaten van Stefania Tuinder en haar team optimistisch stemmen weet oud-patiënte Julie uit eigen ervaring. ,,Het gevoel in mijn borst is geleidelijk teruggekomen. Ik ben enthousiast over Stefania’s manier van werken en haar liefdevolle aandacht voor patiënten. Ze is menselijk, vriendelijk en gaat in haar aandacht en inzet verder dan de medische zorg voorschrijft. Ik ben haar dankbaar. Ze heeft oog voor patiënten en voor de familie die er ook bij is betrokken. Bij mij is het allemaal perfect verlopen.”

 

Samenwerken
Gewend is Stefania Tuinder om met andere disciplines, waaronder oncologie, neurochirurgie, dermatologie, orthopedie en KNO, samen te werken. ,,Die samenwerking verloopt soepel, organisch. Ik maak in mijn werk graag vergelijkingen met de kunst omdat kunst mij als persoon altijd heeft gefascineerd. Kunst heeft namelijk te maken met zorg en aandacht. De kunstvorm die ik zelf beoefen is de dans. Ik probeer de expressie via de dans over te brengen. Als kind heb ik aan ballet gedaan. Muziek betekent ook veel voor me. Tijdens operaties heb ik mijn eigen playlist. Dat geeft me rust. Het is voor mij belangrijk om me in mijn werk ontspannen te voelen en tegelijk geconcentreerd te zijn. Je goed voelen, daar kom ik elke dag op mijn werk achter, behoort tot de belangrijkste facetten van het leven. Dat gevoel probeer ik uit te stralen als in een tango vitale.”

 

09/05/2021
20:11

Anoniem

Bekijk alle